Uit het verslag van thema avond over Zorg donderdag 6 februari 2014
Namens Mantelaar geven Barbara Groeneveld en Titiaan Zwart een uiteenzetting over de doelstelling van Mantelaar. Barbara Groeneveld is tot haar initiatief gekomen nadat zij jarenlang lang, samen met haar moeder de mantelzorg voor oma had geregeld, Titiaan Zwart werd er tijdens zijn werk als psycholoog in diverse klinieken mee geconfronteerd dat er in toenemende mate op productie werd gestuurd en de zorg op de tweede plaats kwam. Toen een bevriend arts zijn teleurstelling over thuiszorg uitte ontstond het idee om zelf iets te organiseren; betaalde mantelzorg onder de naam Mantelaar.
Thuiszorgers werden gedemotiveerd door het management, papieren “briefings”, inefficiënte logistiek en verouderde juridische constructies met als gevolg te weinig tijd voor het doel; de zorg. Dat moest en kon beter, met meer oog voor de zorgvrager en met name ook voor de mensen in de omgeving van de zorgvrager. Inmiddels gaf de overheid aan dat de zorg te duur was geworden en dat zij van een verzorgingsmaatschappij naar een participatiemaatschappij wilde. In de praktijk van alledag geeft dat problemen omdat in gezinnen veelal beide ouders werken of in een andere plaats wonen dan de zorgvragende ouders.
De oplossing was eenvoudig en doeltreffend; schakel studenten in met zorggerelateerde studies zoals geneeskunde, psychologie en verpleegkunde. De studenten worden geselecteerd op motivatie, ervaring, kennis en vooral ook op hun plezier in het helpen van ouderen of zorgbehoeftige jongeren. Met alle “zorgstudenten” wordt meerdere malen gesproken door de teamleden van Mantelaar, zowel tijdens de intake als ook tijdens de basiscursus. Referenties worden nagetrokken, identiteit wordt gecontroleerd, een verklaring omtrent gedrag (VOG) wordt gevraagd en er moet een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren zijn afgesloten.
De belangstelling en bekwaamheden van de zorgstudenten worden op een digitaal platform bijgehouden zodat rekening kan worden gehouden met de voorkeuren van zorgvrager en student. De studenten hebben een zorgfunctie maar zij moeten ook een band opbouwen. Daarbij heeft Mantelaar een poortwachterfunctie. Zo ontstaat een vaste relatie tussen de zorgvrager en één of twee studenten. De studenten noteren wat hen opvalt en zo nodig kan dan actie worden ondernomen. Naast het geven van zorg kunnen studenten ook een wandeling maken, meegaan naar een museum of ziekenhuis enzovoort.
Andere extra’s zijn bijvoorbeeld chaufferen of het installeren van een computer. Het spreekt vanzelf dat de studenten geen medisch of verpleegkundige bevoegdheden hebben. Dus, voorbehouden handelingen zoals het toedienen van medicijnen worden niet gedaan (mits). Het is wellicht goed te weten dat alle studenten geneeskunde in hun eerste studiejaar een verplichte stage verpleegkunde volgen. Zij zijn daardoor al gewend om bijvoorbeeld mensen te helpen bij het wassen, aan- en uitkleden. Deze geneeskunde studenten hebben het certificaat verzorgende D.
Er zijn verschillende artsen betrokken geweest bij de oprichting van Mantelaar. Zij geven cursussen, adviseren en zij zijn een vraagbaak voor studenten die bij een patiënt op een specifiek probleem stuiten. Voor snelle afwikkeling wordt gebruik gemaakt van de telefoon en emailverkeer.
Mantelaar heeft ook een aantal partners en adviseurs voor uitwisseling van diensten waar Mantelaar zelf niet in kan voorzien. Zo is er een aanspreekpunt voor “alles waar u zelf nooit aan toekomt”. Er is een partner die helpt bij de ontwikkeling van software applicaties. Weer een andere partner richt zich op zakelijke en persoonlijke diensten ten behoeve van de hulpvrager en de familie. Dat dienstenpakket bestaat uit financiële en juridische dienstverlening en begeleiding van allerlei activiteiten.
Als dat nodig is kan aanvullende zorg worden ingeschakeld, bijvoorbeeld fysiotherapie aan huis.
De financiering is particulier of vanuit een persoonsgebonden budget (pgb).
Degenen die van de diensten van Mantelaar gebruik willen maken kunnen telefonisch contact opnemen ( 020 20 50 949) of een email sturen (info@mantelaar.nl). Het kennismakingsgesprek is vrijblijvend (thuis of op kantoor). Voor degene die zich wil inschrijven wordt een bestand (“account”) aangemaakt. Met dat “account” kunnen nieuwe bezoeken worden geboekt en kan ook met de betreffende student worden gecorrespondeerd. Alleen diegenen die daartoe zijn gemachtigd door de zorgvrager hebben toegang tot dat “account”.
De Mantelkaart (de financiering)
Er wordt een mantelkaart gekocht voor een bepaald aantal (8, 16 of 32) uren. Die uren kunnen worden benut naar wens. Er is geen minimale afnameverplichting en de kaart verloopt niet.
Voor de eerste vier uren is er de “welkomstkaart” met als tarief € 10,- per uur, daarna is het uurtarief € 17,50.
Vragen uit de zaal
1. Hoe worden studenten geworven?
Antwoord: eerst is een massamail gestuurd naar het VUmc. Daarop kwamen veel reacties. Daarna volgde de mond tot mond berichtgeving en momenteel is er zelfs een aannamebeperking omdat de interesse groot is.
2. Is er samenwerking met vrijwilligersorganisaties?
Antwoord: Ja. Echter, het zijn de vrijwilligersorganisaties die het vaak moeilijk vinden om te kiezen voor samenwerking. Uiteraard is een combinatie van vrijwilligerswerk en inzet van Mantelaar goed mogelijk.
3. Als ik PGB aanvraag in plaats van zorg in natura, ben ik dan goedkoper uit bij Mantelaar?
Antwoord: Ja. Mantelaar heeft veel minder overheadkosten dan veel andere zorgaanbieders.
4. Mijn moeder heeft om de zorg te bekostigen haar huis “opgegeten”. Twintig jaar geleden betaalde zij per uur fl. 20,- met daarbovenop fl. 4,50 aan bemiddelingskosten. Is uw bemiddelingstarief niet erg hoog?
Antwoord: Percentueel is ons bemiddelingstarief inderdaad hoger dan het bedrag dat uw moeder destijds betaalde, maar omdat ons zorgtarief aanzienlijk lager is, is ons totale tarief toch gunstiger.
5. Voor zorgvragers is het beter als zij zich kunnen wenden tot één loket en niet worden geconfronteerd met versnippering.
Antwoord: Dat is waar. Mantelaar is momenteel hierover in gesprek met de gemeente. De gemeente wil een zorgkaart maken en daarmee alles bundelen.
6. Geen vraag maar een opmerking: Leuk dat jullie werken met studenten.